به گزارش معاونت پژوهش مدرسه، هفتاد و چهارمینجلسه ی پژوهشی تدبر و محوربندی و بازخوانی صحیفه سجادیه با حضور اساتید و طلاب این مدرسه در روز سه شنبه 17 اسفند ماه ۱۴۰۰ ساعت 8 صبح، در اسکای روم برگزار شد. خانم شاهرخ به ارائه شرح دعای بیست و پنجم با موضوع «دعای آن حضرت است برای فرزندانش که بر آنان درودباد» فراز یازدهم دعا پرداختند. جلسه چنین گذشت:

در ابتدای جلسه صوت صلوات امام سجاد علیه السلام پخش شد و اساتید اعیاد شعبانیه را تبریک گفتند و در ادامه استاد باقری به مرور نکات جلسات قبل پرداختند:

فراز9: «اللَّهُمَّ أَعْطِنِي كُلَّ سُؤْلِي ، وَ اقْضِ لِي حَوَائِجِي ، وَ لَا تَمْنَعْنِي الْإِجَابَةَ وَ قَدْ ضَمِنْتَهَا لِي ، وَ لَا تَحْجُبْ دُعَائِي عَنْكَ وَ قَدْ أَمَرْتَنِي بِهِ ، وَ امْنُنْ عَلَيَّ بِكُلِّ مَا يُصْلِحُنِي فِي دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي مَا ذَكَرْتُ مِنْهُ وَ مَا نَسِيتُ ، أَوْ أَظْهَرْتُ أَوْ أَخْفَيْتُ أَوْ أَعْلَنْتُ أَوْ أَسْرَرْتُ»

خدایا! همۀ خواسته‌هایم را عطا کن و همۀ حاجاتم را برآور و از اجابت دعا که اجابتش را برایم ضمانت کرده‌ای محرومم مکن و دعایم را از درگاهت که مرا به آن دستور داده‌ای پوشیده مدار و هر آنچه در دنیا و آخرتم سبب سر و سامان گرفتنم شود به من عطا کن، آنچه را که از آن یاد کردم و آنچه فراموشم شد، اظهار کردم یا پوشیده داشتم، آشکار نمودم یا پنهان کردم .

فراز10: « وَ اجْعَلْنِي فِي جَمِيعِ ذَلِكَ مِنَ الْمُصْلِحِينَ بِسُؤَالِي إِيَّاكَ ، الْمُنْجِحِينَ بِالطَّلَبِ إِلَيْكَ غَيْرِ الْمَمْنُوعِينَ بِالتَّوَكُّلِ عَلَيْكَ»

و در همۀ این امور به سبب درخواستی که از تو دارم، مرا از اصلاح‌کنندگان قرار ده؛ آنان که به درخواستشان از تو، در شمار کامیابان شدند و با توکّل بر تو محروم از لطفت نشدند.

سُؤْلِي: به معنای آن چه مطلوب و مورد درخواست است.

اقْضِ: حتمی شدن و رساندن

لْإِجَابَةَ: قبول کردن و پاسخ دادن به حاجت بطور کلی؛ استجابت معنای خاص تری نسبت به اجابت دارد.

ضَمِنْتَهَا: بر خود مقرر کردن است که اشاره به آیه ی قرآن( و قال ربکم ادعونی استجب لکم؛ سوره ی غافر:60) دارد و از صنعت تضمین استفاده شده است.

يُصْلِحُنِي فِي دُنْيَايَ وَ آخِرَتِي: درخواست نوعی مدیریت الهی در امور دنیوی و اخروی است.

ذَلِكَ: اسم اشاره دور است که شانیت را می رساند.

در ادامه خانم شاهرخ به فراز جدید پرداختند:

فراز11: «الْمُعَوَّدِينَ بِالتَّعَوُّذِ بِكَ، الرَّابِحِينَ فِي التِّجَارَةِ عَلَيْكَ، الْمجَارِينَ بِعِزِّكَ، الْمُوَسَّعِ عَلَيْهِمُ الرِّزْقُ الْحَلَالُ مِنْ فَضْلِكَ، الْوَاسِعِ بِجُودِكَ وَ كَرَمِكَ، الْمُعَزِّينَ مِنَ الذُّلِّ بِكَ، وَ الْمجَارِينَ مِنَ الظُّلْمِ بِعَدْلِكَ، وَ الْمُعَافَيْنَ مِنَ الْبَلَاءِ بِرَحْمَتِكَ، وَ الْمُغْنَيْنَ مِنَ الْفَقْرِ بِغِنَاكَ، وَ الْمَعْصُومِينَ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الزَّلَلِ وَ الْخَطَاءِ بِتَقْوَاكَ، وَ الْمُوَفَّقِينَ لِلْخَيْرِ وَ الرُّشْدِ وَ الصَّوَابِ بِطَاعَتِكَ، وَ الْمحَالِ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ الذُّنُوبِ بِقُدْرَتِكَ، التَّارِكِينَ لِكُلِّ مَعْصِيَتِكَ، السَّاكِنِينَ فِي جِوَارِك»

و مرا از آنانی قرار ده که به پناه آوردن به تو خو گرفته‌اند و از سودای با تو سود سرشار برده‌اند و پناهنده به عزّتت شدند و رزق حلال از احسان فراگیرت به جود و کرمت بر آنان فراخی و گشایش دادی و به وسیلۀ تو از مدار خواری درآمده به تخت عزّت نشستند؛ و از ستم و جور، به عدالتت پناهنده شدند؛ و به رحمتت از بلا و مصیبت، سلامت همه جانبه یافتند؛ و به غنای تو، از تهیدستی به توانگری رسیدند؛ و به تقوای تو از گناهان و لغزش‌ها و خطاها، محفوظ ماندند؛ و به طاعتت، به خیر و هدایت و درستی، توفیق یافتند؛ و به قدرتت بین آنان و گناهان، حائل و مانع ایجاد شد؛ رها کنندۀ تمام معصیت‌های تواند، در جوار رحمتت ساکن‌اند.

در ادامه خانم ناطقیان افزودند که یکی از وجوه تمایز تربیت توحیدی با سایر مکاتب، در اصل قرار دادن قدرت و خواست الهی و توکل و درخواست مداوم است. این فراز به عرفان ناب اسلامی اشاره دارد. استعاذه نیز در اصل به معنای پناه بردن عملی است نه صرفا در لفظ.

خانم باقری در ادامه افزودند معمولا دعا شامل چهار بخش کلی می شود:

1. خداشناسی
2. انسان شناسی
3. وظیفه شناسی
4. آسیب شناس

درخصوص بحث قرینه ها در روش فهم متنون دینی به قرینه ی سیاق(به حرکت درآوردن) رسیدیم. سیاق قراین در متنی است که مجموعه ای به هم مرتبط است و در معنای آن موثر است. چرا که متون دینی معمولا دارای به هم پیوستگی هستند و قرینه ی سیاق هم در باب لغت و هم در باب عبارات و جملات می تواند نقش تعیین کننده داشته باشد.

مانند واژه ی ولی در خطبه ی غدیر که معانی متفاوتی دارد. از سیاق خطبه (قسمت ابتدایی خطبه و اقرار گرفتن پیامبر اکرم از مخاطبین) می توان به معنی سرپرست و مولا رسید. همین طور آیه ی تطهیر و دیگر موارد قرینه ی سیاق در متون دینی.

با توجه به سیاق های مشترک می توان به نمایه زنی و طبقه بندی موضوعی فرازهای دعا پرداخت. قرینه ی سیاق نیز دارای دو نوع درون متنی و برون متنی است.

در پایان خانم ناطقیان ضمن پاسخ به سوالی، دعا کردند و جلسه به اتمام رسید.

﴿12﴾ اللَّهُمَّ أَعْطِنَا جَمِيعَ ذَلِكَ بِتَوْفِيقِكَ وَ رَحْمَتِكَ ، وَ أَعِذْنَا مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ ، وَ أَعْطِ جَمِيعَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِثْلَ الَّذِي سَأَلْتُكَ لِنَفْسِي وَ لِوَلَدِي [لِوُلْدِي] فِي عَاجِلِ الدُّنْيَا وَ آجِلِ الآْخِرَةِ ، إِنَّكَ قَرِيبٌ مُجِيبٌ سَمِيعٌ عَلِيمٌ عَفُوٌّ غَفُورٌ رَؤُوفٌ رَحِيمٌ .

(12) خدایا! همۀ این امور را به توفیق رحمتت به ما عطا کن و ما را از عذاب دوزخ پناه ده و به همۀ مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان باایمان، مانند آنچه را برای خود و فرزندانم از تو خواستم، در این جهانِ زودگذر و زندگی آیندۀ آخرت، عطا فرما! همانا تو به بندگان نزدیک، اجابت‌کنندۀ دعا، شنوا و دانا، بخشنده و آمرزنده، مهربان و رحیمی.

مشاهده شرح های این فراز >

﴿13﴾ وَ آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً ، وَ فِي الآْخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ .

(13) و ما را در این دنیا و آن دنیا، خیر و خوبی عنایت کن؛ و از عذاب دوزخ حفظ فرما . 

• < قبلی
• بعدی >