به گزارش معاونت فرهنگی مدرسه، نهمین روز از ماه مبارک رمضان با تفسیر جزء نهم توسط استاد گرانقدر سرکار خانم جواهری در ۱۴ اردیبهشت ماه به صورت مجازی برگزار شد.
خانم جواهری در تفسیر آیه ۹۴ سوره اعراف بیان کرد: تلخى‌ها و ناملايمات، به عنوان يك سنّت الهى براى همه‌ى اقوام وجود داشته است و انسان با این سختی و مشکلات باعث می شود ساخته شود و مورد توجه خداوند قرار گیرد،گاهی اوقات این ناملایمات قهر خداوند نیست و یک زمانی لطف است که انسان به خود می آید و توبه می کند.
در ادامه و تفسیر آیه ۹۵ : لطف خدا درباره آنها به حدّ وفور رسيد، ولى آنان به هوش نيامدند و عبرت نگرفتند. چون تذكّرات خدا را فراموش كردند، خداوند حتی درهاى نعمت‌ها را باز کرد و پس از كاميابى‌ها، ناگهان باعث قهر خدا شدند. مثل بيمارى كه پزشك از بهبود او مأيوس شده و مى‌گويد: هر چه ميل دارد به او بدهيد، كارش تمام است.
استاد در تفسیر آیه ۹۶ گفت: برکت به موهبت‌هاى ثابت و پايدار گفته مى‌شود، در مقابل چيزهاى گذرا. در معناى «بركت»، كثرت، خير و افزايش وجود دارد. در اینجا برخی سوال می کنند که: اگر ايمان و تقوا سبب نزول بركات است، پس چرا كشورهاى كافر، وضع بهترى دارند و كشورهاى اسلامى با مشكلات فراوانى روبرو هستند؟
اوّلًا: آن كشورها از نظر علم و صنعت جلو هستند، ولى از نظر روحى و روانى آرامش ندارند. از اين نظر آنان نيز مشكلات فراوانى دارند.
ثانياً: اغلب كشورهاى اسلامى، تنها نام اسلام را با خود دارند و قوانين و رهنمودهاى دين اسلام در آنجا حاكم نمى‌باشد.
ثالثاً: به علاوه گاهى رفاه مادّى، نوعى قهر الهى است.
در قرآن، دو نوع گشايش براى دو گروه مطرح است: الف: رفاه و گشايش براى خوبان كه همراه با بركات است، ب: رفاه و گشايش براى كفّار و نااهلان كه ديگر همراه با بركت نيست،
زيرا چه بسا نعمت‌ها، ناپايدار و سبب غفلت و غرور و طغيان باشد. خداوند، اين رفاه و گشايش كفّار را وسيله‌ى مهلت و پرشدن پيمانه‌ى آنان قرار داده است. بنابراين به هر نعمت ظاهرى نبايد دل خوش كرد، زيرا اگر اين نعمت‌ها براى مؤمنان باشد، مايه‌ى بركت است و اگر براى كفّار باشد، ناپايدار و وسيله‌ى قهر الهى است.
از مصادیق این آیه به زمان ظهور امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) است به گفته‌ى روايات، در آن زمان بركات از آسمان و زمين سرازير مى‌شود.
پس ايمان به تنهايى كافى نيست، بلكه تقوا لازم است.
سرمايه‌گذارى روى فرهنگ و معنويّت جامعه، بازده اقتصادى هم دارد که برکاتی هم خواهد داشت. بستن و گشايش، در اختيار خداست، امّا بازتابى از عملكرد ماست. زمين و آسمان، سرچشمه‌ى بركات‌اند. ايمان و تقوا سبب نزول بركات مى‌شود، ولى هر نعمت و رفاهى معلول ايمان و تقوا نيست پس اگر از چیزی محروم هستیم خود ما هستیم.
خانم جواهری در تفسیر آیه۱۰۰ گفت: گاهی افراد غافل نیاز به تنبیه دارند وکیفر های الهی بخاطر گناهانشان است و درك نكردن حقايق دينى، از كيفرهاى الهى است.
تفسیر آیه ۱۵۵ سوره اعراف : این آیه بر می گردد به میقات حضرت موسی(علیه السلام). اولا: وقتى برگزيدگان پيامبرى همچون موسى عليه السلام چنين از كار درآيند، چگونه مى‌توان گفت:
مردم عادّى، امام را برگزينند؟!
گاهی مردن، از تحمّل حرف مردم آسانتر است وگاهى آتش قهر الهى چنان فراگير است كه خشك و تر را با هم مى‌سوزاند در واقع خشک می سوزد نه تر. ستایش کردن خداوند قبل از دعا از جمله آداب دعا است. و آمرزش و عفو الهی بهترین بخشایش هاست.
خانم جواهری در ادامه و تفسیر آیه ۱ سوره انفال گفت: سؤال مردم درباره‌ى انفال و پاسخ پيامبر صلى الله عليه و آله به آنان، نشان‌دهنده‌ى دخالت اسلام در شئون اقتصادى جامعه است. و مرجع بيان احكام و مسائل اقتصادى، رهبر الهى است.
هدف از جهاد در اسلام، پيروزى حقّ بر باطل است. غنائم، مسأله‌ى فرعى و اضافى است. حفظ اموال عمومى، پاكى و پروا لازم دارد. «فَاتَّقُوا اللَّهَ» (زيرا بيت‌المال و اموال عمومى، مى‌تواند بسترى براى سوءاستفاده باشد.) و انسان مومن در تمام شرایط باید به دستورات الهی عمل کند.
جبهه رفتن به تنهايى نشانه‌ى ايمان كامل نيست، طمع نداشتن به غنائم، حفظ اخوّت و تسليم بودن در برابر رهبرى هم لازم است.
در ادامه و تفسیر آیه ۲ در مورد خصوصیات مومنان آمده است: نام خدا می آید قلبشان می لرزد.».
اضطراب به خوف و ترس انسان گفته مى‌شود كه گاهى به خاطر درك مسئوليّت‌ها و احتمال عدم انجام وظايف است و گاهى به خاطر درك عظمت مقام و هيبت‌ الهی می شود و ايمان، مراتب و درجاتى دارد و قابل كاهش و افزايش است.
كسى كه تنها خداوند را ربّ خود مى‌داند، به او توكّل مى‌كند.
بنابراین نشانه‌ى ايمان كامل آن است كه: ۱. دل مؤمن با ياد خدا خشيت پيدا كند. ۲. با تلاوت و يادآورى آيات الهى، بر ايمانش افزوده شود. ۳. توكّل بر خدا كرده. ۴. نماز را به پا دارد و به ديگران نيز كمك مى‌رساند.
اسلام، انفاق بخشى از مال و دارايى را لازم دانسته است، نه تمام آن را و نماز و انفاق شخص مؤمن مقطعى نيست؛ بلكه مستمرّ و دائمى است.
انفاق، بايد از مال حلال و روزى الهى باشد نه آنکه با اختلاس و راند خواری بدست آوردید.
استاد در ادامه و تفسیر آیه ۲۵ سوره انفال اشاره کرد: «فتنه»، به معناى شرك، كفر، بلا و آزمايش، شكنجه و عذاب است و در اين آيه به معناى بلا و مصيبت‌هاى اجتماعى است. حتی همین ویروسی که بر ما وارد شده است.
سكوت و ترك امر به معروف و نهى از منكر، باعث فتنه و فراگيرشدن عذاب است. پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: خداوند هرگز تمام مردم را به خاطر گناه بعضى از آنان مجازات نمى‌كند، مگر زمانى كه منكرات در ميان آنان آشكار گردد و ديگران در حالى كه توان انكار و برخورد با آن را داشته باشند، سكوت كنند كه اگر چنين شد، خداوند همه‌ى آنان (خاصّ و عام) را عذاب مى‌كند.
پس مومن باید پرهيز از اعمالى کند که باعث فتنه شده و در همه تأثير مى‌گذارد و عزلت و كناره‌گيرى نکند، بلكه هوشيارى و توجّه داشته باشد.
نه خود عامل فتنه شويم، نه با فتنه‌گران هم‌صدا شويم و نه در برابرشان سكوت كنيم و افراد جامعه‌ى ايمانى علاوه بر كارهاى خود، نسبت به كارهاى ديگران نيز بايد تعهّد داشته باشند. چون گاهى آثار كارهاى خلاف، دامنگير ديگران هم مى‌شود، همچون كسى كه در كشتى، جايگاه خود را سوراخ كند.
بنابراین توجّه به شدّت و سختى عذاب الهى، زمينه‌ساز پرهيز از ظلم و گناه است.
خانم جواهری در ادامه و آیه ۲۵ بیان کرد: هرچه را که ما داریم اعم از مادی و معنوی خدا داده و نعمت است، اهل بیت (علیه السلام) حتی خودمان بر خودمان نعمت هستیم.
هركس چيزى از برنامه‌هاى اسلامى را ترك كند، يك نوع خيانتى به خدا و پيامبر مرتكب شده است.
خيانت نكردن در امانت از وظايف و حقوق انسانى است، بنابراين حتّى به امانت غير مسلمان هم نبايد خيانت كرد.گاهى يك اشاره به سود دشمن، خيانت است. خيانت به پيامبر، خيانت به خداوند است. خيانت، فطرتاً زشت و محكوم است.
استاد در پایان و تفسیر آیه ۲۸ انفال گفت: در آيه نكاتى به چشم مى‌خورد كه نشان مى‌دهد آزمايش مال و فرزند بسيار سخت و جدّى و پيروز شدن در آن بسيار مهم است.
مال و فرزند مى‌توانند دو دام فريبنده باشند و توجّه به پاداش بزرگ الهى، از اسباب دل كندن از دنيا و ترك خيانت است. مال و فرزند با تمام جاذبه‌هايى كه دارند، در مقايسه با الطاف و پاداش‌هاى الهى ناچيز هستند.

• < قبلی
• بعدی >