به گزارش معاونت پژوهش مدرسه، سی امین جلسه ی پژوهشی تدبر و بازخوانی صحیفه سجادیه با حضور اساتید و طلاب این مدرسه در روز چهارشنبه 6 اسفندساعت 8:45 صبح، ادامه ی دعای شانزدهم توسط خانم شاهرخ در اسکای روم برگزار شد.خانم شاهرخ از طلاب فارغ التحصیل و همکار واحد پژوهش به ارائه ادامه ی شرح دعای شانزدهم (فراز 23 تا 30) با موضوع "درخواست گذشت از گناهان و طلب عفو از عیوب" پرداخت. ابتدا خانم تفرشی به بیان خلاصه ای از فرازهای جلسه ی قبل پرداخت . در ادامه به نکات مهم بطور خلاصه اشاره می شود :

فراز 23:

از این فراز استفاده می شود که بر هر انسانی واجب است که نفس خود را اصلاح کند و به درجه ی اطمینان برسد .

أجرَیت : دال بر دوام روزی رسانی خداوند به مخلوقات است و این روند قطع نمی شود مگر به دلیل موانع یا مصالحی که باعث دیر رسیدن روزی به دست انسان می شود.

نکته ی دیگر این که عدم شناخت انسان از شیطان باعث تاثیرگذاری بالای شیطان بر انسان خواهد شد.

فراز 24:

دعوت خداوند هدفمند است و به سوی بهشت که همان لقای الهی است می باشد بر خلاف پیروی از شیطان که فرجامی غیر از جهنم و عذاب الهی ندارد.

فراز25:

انسان شاهد بر خود است و می داند پیروی از شیطان به ضرر و زیان خودش.

فراز 26:

خداوند متعال در مقابل گناهکاران حلیم و صبور است تا در بندگان در اثر این رفتار به توبه تشویق شوند.

فراز 27 :

طبق این فراز می توان آموخت که شمارش گناهان در پیشگاه الهی فقط ناظر به عیوب و اشتباهات خود است و فرافکنی و انداختن تقصیر به گردن دیگران جایز نیست.

تَهوُّرا : به بی باکی در در گناه اشاره می کند که حرمتش دو چندان است.

لِوَعیدِکَ إنتِباهاً : خداوند هم وعده می دهد که مربوط به مومنان است و هم وعید که مربوط به گناهکاران می باشد.

إرتِقاباً : این نکته را مطرح می کند که هر مکلفی باید بر اعمالش مراقبه کند و نیکی های خودش را فراموش کند و به عیوبش بپردازد.

ذکرِ ذنوبی : انسان قدرت یادآوری گناهان خود را ندارد چون هم زیاد هستند هم خیلی قبیح هستند.

فراز 28 :یکی از اقسام نفس ،نفس اماره است که مستحق سرزنش و توبیخ است.این نکته که هر انسان نفس مستقل به خود را دارد نظریه ی تناسخ را زیر سوال می برد.

طَمعاً فی رأفَتِک : طمع اگر چه در مال دنیا کار بدی است اما در جلب رحمت الهی بسیار ممدوح است. تفاوت رأفت و رحمت در این است که رأفت بالاتر از رحمت است و رقت قلب بیشتری نسبت به رحمت دارد. علامه طبابایی رأفت الهی را در خصوص افراد مبتلا و بیچارگان بیان کردند و رحمت را اعم دانستند که هم شامل مبتلایان می شود و هم غیر آن ها.

فراز 29 : الف و لام در الذنوب دال بر کثرت گناهان است.کلمه ی أرَقَّتها به معنی در اسارت گناهکار در بند گناهان خویش است. بنابراین دوری از گناهان موجب رهایی از اسارت است و با توبه گناهکار آزاد می شود.هذا ظَهری اشاره به بار سنگین گناهان بر دوش انسان می کند که همانند بار مادی مانع حرکت انسان می شود. در این قسمت از فراز امام سجاد علیه السلام معقول یعنی نفس را به محسوس یعنی کمر انسان است تشبیه نموده اند و آثار محسوس را بر معقول بار نموده اند.بِمَنِّکَ یعنی خداوند بر بندگان و مخلوقات خود منت دارد که به معنی انعام و نعمت است.

در ادامه استاد باقری در ذیل این فرازها به بیان نکاتی پرداختند :

1.در خصوص توحید در قرآن کریم بر خلاف روش فلاسفه و کلامی ها،وجود خدا به اثبات نمی رسد بلکه به عنوان پیش فرض در نظر گرفته شده است و به چیستی خداوند می پردازد و صفات او را بیان می کند مانند دعا که به بیان صفات گوناکون خداوند می پردازد.

2. در این فرازها اشاره شد که جهل و غفلت انسان دو عامل اساسی برای ارتکاب محارم است ؛ جهل نسبت به دشمن انسان یعنی شیطان و غفلت از طراحی ها و برنامه ی شیطان .

مدارای خداوند در برابر گناهان انسان دارای حکمتی است و آن تشویق بنده به توبه و ترک گناه است. تا این که انسان از گناهانش قلع یا کنده شود و این خود روشی است به نام تربیت مداراتی.

روایت نبوی ذیل مورد اتفاق شیعه و اهل تسنن است :

« أنا و علی أبَواه هذه الأُمَّة » برای تحلیل این روایت لازم است به جایگاه پدری برگردیم. پدر اولا واسطه ی فیض در ایجاد فرزند است و ثانیا مسئولیت رشد ،حفظ از گناهان و ارتقای علمی فرزند را به عهده دارد. این دوشخصیت نورانی با مقام ابوت واسطه ی فیض و رشد برای امت هستند. سیزدهم ماه رجب و ولادت حضرت علی علیه السلام تناسب خوبی با روز پدر دارد و امیدواریم عنایت ایشان بر شیعیان و محبین خود ،پدرانه از ما دستگیری کند ان شاءالله.

در پایان جلسه خانم ناطقیان دعای ختم جلسه را قرائت نمودند.

• < قبلی
• بعدی >